Theodore John Kaczynski veya hepimizin bildiği şekilde kısaca Ted Kaczynski. Amerikalı matematikçi, anarşist teorisyen ve eylemci. Gelin bu dahi Unabomber’ in hayatına birlikte bir göz atalım.
İki sınıf atlayarak liseden mezun olan, 16 yaşında Harvard Üniversitesi’ne kabul edilen, 25 yaşında doktorasını tamamlayan Kaczynski, 168 IQ’ ya sahip bir matematik dehası. Onu, orayı burayı bombalayan bir terörist olarak anmak son derece yanlış olur. Michigan Üniversitesi’nde matematik alanında doktora yapmış, Berkeley Üniversitesi’nin o döneme dek en genç öğretim üyesi olarak görev almış bir deha. Peki, Kaczynski gibi üstün zekalı ve toplumsal dinamikleri kendince çözmüş biri, neden akademik kariyerini bırakıp, bir dağa yerleşip bombalar yapmaya başladı?
Sanayi devriminden itibaren gelişen teknolojilerin zamanla insan hayatını kolaylaştırdığı kadar belli kalıplara soktuğuna ve hatta modern insanın teknoloji ve sanayi tarafından esir alındığına inanan Kaczynski, girdiği depresyonun da etkisiyle radikal kararlar alır ve 1969’da hiçbir açıklama yapmadan görevinden ayrılır. (Kaczynski’nin Hardvard’daki yılları sırasında denek olarak kullanıldığı bir çalışmanın, onun zaten bozuk olan psikolojisini tamamen altüst ettiği söyleniyor. Bu ahlaki olarak bir hayli tartışmalı olan deney CIA’nın zihin kontrol programı olarak bilinen Project MKUltra. Henry Murray tarafından yürütülen deneylerde deneklerin aşırı stres altındaki tepkileri gözlemleniyordu. Kaczynski deneylerin zihin kontrolüne malzeme yapılmasından çekindiği için deneyleri terk etmiş ama bu deneyler psikolojisi üzerinde kötü etkiler bırakmış denilmektedir.)
Kardeşiyle birlikte kendine bir arazi satın alıp, buraya bir kulübe inşaa eder. Burada avlanarak, sebze yetiştirerek teknolojiden tamamen uzak bir hayat yaşamaya başlar. Bazı kaynaklarda, bütün sene sadece 300 Dolar harcadığı yazmaktadır. Elektrik ve su olmadan, doğayla iç içe ve ilkel bir yaşam sürer. İşte, Kaczynski’nin hayatı, buradan sonra bir kırılma yaşar.
İlk olarak, Mayıs 1978’de, bir profesöre mektup şeklinde bir bomba gönderir, mektubu güvenlik görevlisi açar ve yaralanır. 1979’da hava yolu şirketlerine bombalar göndermeye başlar. Ufak sabotaj eylemlerine başlayan Kaczynski sanayileşmenin önüne geçmek için çok daha şiddetli eylemlere yönelmesi gerektiğine karar verir. Ted Kaczynski, eylemlerini üniversiteler ve uçaklarda gerçekleştirdiğinden; University ve Airline kelimelerinden gelen “UN ve A” kısaltmaları ile birlikte bombacı anlamına gelen “bomber” kelimesinin birleşmesinden oluşan Unabomber takma adı ile anılır. Yani, “University and airline bomber” – “Üniversite ve havayolu bombacısı”.
Bir ajan, bomba düzeneklerinin çok kompleks olduğunu ve bunun bir akademisyenin işi olduğunu söylese de kimse dikkate almaz. Bilgisayar şirketlerine, uzay yolculukları için çalışan yüksek lisans programlarının olduğu üniversitelere gibi teknoloji ile haşır neşir kurum ve kişilere mektuplar içerisinde bombalar gönderir. Bombayla birlikte gönderdiği mektupları “FC” yani “Freedom Club”-“Özgürlük Kulübü” imzasıyla bitirir. 1978–1995 yılları arasında 16 ayrı bombalı saldırıda bulunur ve birçok kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olur. The New York Times ‘e bir mektup göndererek, eylemleri anarşist FC gurubu adına üstlenir. Örneğin, bir eyleminden söz edecek olursak, 1994’te bir reklam şirketi müdürünü bombalı mektupla öldürmüş. Mektubunda da “Halkla ilişkiler sahasının halkın davranışlarını manipüle etme teknikleri geliştirmekten ibaret” olduğunu söylemiştir. Dahi mi? Terörist mi? Modern çağ düşünürü mü?
1995’te gönderdiği mektupta, elliden fazla sayfa ve tam 35.000 kelimelik, “Industrial Society and Its Future” (Sanayi Toplumu ve Geleceği) isimli manifestosunun büyük gazetelerde yayınlanması karşılığında eylemlerini durduracağını, yayımlanmazsa daha fazla bombalı eylem yapacağını söyler. Bu manifesto, New York Times ve Washington Post’ta özel bir ek şeklinde yayınlanır.
“Sanayi Devrimi ve sonuçları insan soyu için bir felaket oldu. Bu sonuçlar, “gelişmiş” ülkelerde yaşayan bizlerin yaşamdan beklentilerimizi oldukça arttırırken toplumun dengesini bozdu, yaşamı anlamsızlaştırdı, insanları aşağılamalara maruz bıraktı, yaygın psikolojik acılara (3. Dünya’da fiziksel acılara da) yol açtı ve doğal dünyayı şiddetli zararlara uğrattı. Teknolojik ilerleyişin devamı durumu daha da kötüleştirecek; insanları daha büyük aşağılamalara maruz bırakıp, doğal yaşamda daha fazla zarara sebep olacak; büyük olasılıkla daha fazla sosyal bozulmaya ve psikolojik acılara yol açacak; belki de “gelişmiş” ülkelerde bile fiziksel acıların artmasına neden olacak.”
Manifesto yayınlanır ve birçok tartışma başlar. Herkes gibi manifestoyu okuyan kardeşi David, manifestonun üslubundan şüphelenerek FBI yetkililerine haber verir ve bizzat kardeşini ihbar eder. (Bu süreç, oyle kolay olmaz tabii.) Kardeşi David, ağabeyine ölüm cezası verilmemesi ve kendi kimliğinin açıklanmaması şartını koşsa da bunlar FBI tarafından yerine getirilmez. Kaczynski, 3 Nisan 1996 tarihinde yakalanır. Yargılamalar sonucunda ömür boyu hapse mahkum olur. Mahkemeler sırasında avukatları Kaczynski’nin akıl ve ruh sağlığının bozuk olduğu yönünde bir savunma geliştirir ama Kaczynski bunu reddeder ve sonuç olarak, şartlı tahliye ihtimali olmayan ömür boyu hapis cezasına çarptırılır.
Ted Kaczynski’nin yaşadığı ahsap baraka şu an Washington’ da müze olarak gösteriliyor. Evin çizimi ve yapımı kendisine ait. Kaczynski’ nin yaşamını, düşüncelerini, eylemlerini konu alan Manhunt: Unabomber dizisini izlemeyen varsa şiddetle ve de hiddettle en kısa zamanda izlemesini tavsiye ediyorum efenim.
Hiçbir siyasi örgütle bağlantısı bulunmayan bu dahi bombacı hakkında siz ne düşünüyorsunuz?
Adam tam bir kaçık dostum!
Dünyayı mektupla patlatacak kadar romantik ruhluları seviyorum.
7 sene önce izmirde metroda okudum bir çırpıda hem manifestosunu hem hayatını tek korkum metrodan inerken bomba patlayacak mıydı diye…. soeun bombanın patlaması değil bombanın içinde gübre olması … düşünsenize hazin son … bok yoluna gitti 🙂
Hkm gçt 🙂
Dahi olabilir ama insanlar öldürmesi kabul edilemez.
Serê wî li kevirê hedê ketiye. Pirr zana ye. Pêşbîn e, dûrbîn e.
Ji sedsala xwe bi guman e.
Rêzefîlmê ku behsa jiyan wî dike, pirr bi wêrekî hatiye nivîsandin û kişandin. Ji bo bo vê kurtenivîsa te spas dikim.
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovmazlar, yakalayıp kodese tıkarlar olmuş bu dahi adamınki. Burada bile sistem doğru söyleyeni içinde eritmeyi maalesef başarmış. Ama tarih daha güçlü olmalı ki, onu unutmayıp sayfalarına alıp muhafaza etmeyi başarmış. Ne yalan söyleyim bu za'tı -senin sayende okuyup tanıdıktan sonra- gıpta ettim. Doğal şartlarda yaşamak ve 365 gün + 6 saati sadece 300 dolar ile idare etmek… Olağanüstü bir başarı…
Jîyan a teknolojî pêşesazî serwerî dike de xebitî ye jê aciz bûye û revîya ye lê dîsa bi bombê mirova tehdît kirîye….. Sedemê bûyerên tund bûye… Gelo!!! Ne şizofrenî ye
Bombacı Mülayim e weeeuuuww
Söylediğiniz dizinin bir bölümünü izledim okuduktan sonra. Sanırım sabaha kadar oturup bitireceğim. Gerçekten efsane. Yazıyı okumasaydım bu kadar anlamlı ve heyecanlı gelmezdi.
Anders Brevik'ten bir farkı yok. Kendi doğrusu için can alan mahlukattır kendisi. Bunun gibi yüzlercesi var ve kitlelere bir şekilde kahraman, dahi diye empoze edilmeyi bekleyen.
Kendi faydalarına ve dünya barışı! için tasarlattırıp ürettirselerdi o bombaları; bu adamın terörist değil bilim adamı olurdu adı; meskeni müebbet süreli hapis değil üniversiteler, kongreler, labaratuvar ve ödülü ceza değil nobel olurdu. “Her tercih bir vazgeçiş” işte. Yine bir sisteme karşı duruşun bedeli vakası, yine bir “kardeşin varsa düşmana ihtiyacın yok” hadisesi, yine bir ikilem, girdap, trajedi… “taraf değilseniz bertaraf olursunuz efendiler!”
Enteresan ve güzeldi. Sizinle tanımış oldum.
Kapitalist Dünya'nın ve devletlerin vahşi yüzünü en iyi içlerine girenler biliyor demekki. Zekasını ilk olarak Birleşik Devletler fark etmiş olacak ki CIA mkultra projelerinde gözlemci olarak kullanmış kendisini. Elbette masum değildir. Mektuplarla öldürdüğü insanlar dışında mkultra programında insalık dışı işkenceler akla hayale sığmayan acılara ve dramlara tanık olmak sağlıklı bir bireyin aklını oynatması için yeterli olmalı ki bundan nasibini almış ve ağır bir depresyona girmiş ve kapitalist düzeni ve acımasız toplum mühendisliklerine kin beslemiş. Halkla ilişkiler müdürünü “Halkla ilişkiler sahasının halkın davranışlarını manipüle etme teknikleri geliştirmekten ibaret” diyerek öldürmesi de mkultra programında tanık olduklarının yarattığı travmanın etkisi olduğu çok açık.
Her ne olursa olsun ilginç ve analize değer bir hayatı var. Tarafgir olmadan okumak keyifliydi yazı için teşekkürler.
Sanırım içinde bulunduğumuz yüzyıl devletlerin meşruiyetinin tartışıldığı ve devlet terörlerinin masaya yatırıldığı ve toplumsal mutabakatların kendini revize etmeye ihtiyaç duyacağı bir dönem olabilir.
Dema qala ted dikin jinên Femînîst, dijminê jin ê ye dibejin. A rastî ez çavkanî digerim piçek li ser we mijare. Spas