Man With a Movie Camera – Kameralı Adam

Dziga Vertov’un, 1928 yapımı Man With a Movie Camera – Kameralı Adam belgeseli, gündelik yaşamı herhangi bir oyuncu, dekor ya da kurmaca olmadan kendi akışı içinde anlatmaya çalışıyor.

Belgesel, sinemada izlediklerimizin manipülasyon olma olasılığı nediri düşündürüyor ki Vertov, sinemanın “gerçeğin düzenlenmiş hali” olması gerektiğini söylüyor. Dramanın halkın afyonu, kurgunun ise gerçekliğin çarpıtılmasına yardımcı olduğunu, bunun da seyirciyi sarhoş edip bilinçsizleştirdiğini, daha sonra da seyirciye çarpıtılmış gerçekleri kabul ettirmeyi kolaylaştırdığını söylüyor.

İş makineleri, fabrika ve madenlerde çalışan insanları, dikiş diken kadınları, kalabalıkları, evsizleri, gündelik yaşamdan manzaraları, oyuncusuz dekorsuz, orada olan bir insanın gözüyle görüyoruz. Teknolojik devrimin, makine ve insanlar üzerindeki dramatik etkisi, insan eliyle üretilen makineler ve yine aynı makinelerin, insanın eliyle başka bir şey üretmek için kullanılmasına tanık oluyoruz.

Buraya kadar her şey hoş fakat insana dair hikayeler anlatsa da sinemanın öznel bir bakış açısına sahip olduğunu biliyoruz. Yani öyle ki izlediğimiz görüntülerin bir başkasının seçmiş olduğu imgeler olduğunu düşünürsek, aklı başında olan her insan gibi kendimize şunları sorarız: İzlediklerimin gerçekliği ne ve anlatılmak istenen neden bu görüntülerle anlatılmak istenmiş?

Bence, sinemanın gerçeklikle olan bağı tartışılır. Çünkü bu soruların cevapları dahi, izleyicinin algısına paralel olarak değişir. Bu son derece normaldir, çünkü tüm sanatsal üretimlerde olduğu gibi sinema da kişinin algı seviyesine göre farklılık göstermektedir.

Man With a Movie Camera – Kameralı Adam’ da; o tarihe, imkanlara göre çok çok ileri düzeyde sahneler yer almaktadır efenim. Klasik film sevmeyenler; 1920’lerin Sovyetleri yani, konuyu da genel olarak anlattım. Sonra, ömrümden 1 saat 20 dakika çöpe gitti, vay efendim sıkıcıydı, ses yoktu diye çemkirmeyiniz.

Yazıda, Sine- Göz (Kinoglaz Manifestosu) anlatılmamıştır, ileride yazılmak üzere buraya not düşülsün. Görüşmek üzere.