Çıplaklıklar

Çıplaklık örtüklüğün tersi, tüm örtülerin kaldırılması ise, Çıplaklıklar’ın da hakikatin üzerindeki perdeleri aralayan bir kitap olduğu söylenebilir. Şiirle felsefe arasında gidip gelen, akış halindeki dilsel bilgelikte zaman zaman beklenmedik şekilde ortaya çıkan ara sözlerle, metafizik sorgulamalarla modern hayata dair eleştiriyi birleştiren bir metin…

Ele alınan konu ister bireysel kimlik ister biyometrik aygıt; ister bir itirafçı ister bir kadastrocu; ister Kafka ister Kleist olsun, her bir sayfa zamanımızın bu en parlak filozoflarından birinin biricik izlerini taşıyor.(Arka Kapak)

İktidarın, insanın yapamayacaklarına oynadığını söyleyen yazar, baskıyla kişiyi potansiyelinden ayıran, ona karşı yabancılaştıran bir oluşumdan bahsediyor. Buna, Aristoteles’ten hareketle “yapamayabilmek” diyen Agamben, kişinin hem potansiyelini hem de onun tam zıddını gerçekleştirmeye eğilimli olduğuna dikkat çeker.

“Demokratik” olduğunu iddia eden iktidarlar, potansiyelin karanlık çehresiyle ilgilenirken her şeyi yapabileceğine inandığı kişilere kanca atar. Böylece sosyal rollerle mesleki kimlikler birbirine karışır, hatta bunlar çatışmaya başlar.

Herkesin her şeyi yapabileceği veya herkesin her şey olabileceği düşüncesi, Agamben’e göre “esnek insan”ı ortaya çıkarır. Bu tür bir yaşantıda, arı duru bir hâl varmış gibi görünse de gerçekte ortama kuşku hâkimdir. Agamben, böyle bir potansiyel-sizliğin “insanı yoksullaştırıp özgürlüğünü kısıtladığını” ifade eder.

Yazar, kişiliği tehlikeye atan bir başka durumdan; benlik inşasında, ne pahasına olursa olsun insanın karşısındakilerce tanınmayı istediğinden söz eder: “Başka insanlar önemli ve gereklidir, bunun başlıca nedeni ben’i tanıyabilmeleridir. ‘Başkalarının’ hassas göründüğü iktidarın ve başarının zenginliğinde son tahlilde, sadece bu kişisel kimliğin tanınması bakımından anlamı vardır.”

“Persona” (kişi) kelimesinin kökünün, “maske” anlamına geldiğini hatırlatan Agamben, insanların tanınmak için birkaç yüzyıl önce maskelerini çıkardığını ve günümüzde bunun mahremiyetleri ortadan kaldıran bir çıplaklığa evrildiğini, hatta mevcut durumu bizzat devletin istediğini belirtiyor.

Giorgio Agamben, Çıplaklıklar buradan indirebilirsiniz.