İnsanın Anlam Arayışı
20. yüzyılın önde gelen psikiyatrlarından olan Viktor Emil Frankl nöroloji ve psikoloji profesörüdür. 1943 yılında karısı, babası, annesi ve kardeşi ile birlikte Nazi subaylarınca tutuklanarak ölüm kampları olarak anılan toplama kamplarına nakledilmişlerdir. Dört yıl boyunca ailesine kavuşabilme umuduyla yaşayan Frankl, hürriyetine kavuştuğunda kız kardeşi dışında tüm aile bireylerinin gaz odalarında öldürüldüğünü öğrenir.
Victor E. Frankl toplama kampına gidişini, orada bulunduğu süreç boyunca yaşadıklarını, insanların davranışlarını, tutsaklar üzerindeki gözlemlerini ve özgür kaldığında ise ne gibi zorluklarla karşılaştığını “İnsanın Anlam Arayışı” isimli kitabında anlatıyor.
Viktor E. Frankl
Her şeye rağmen yaşamın anlamını/nedenini seçim, özgürlük, sorumluluk, sevgi, iyi-kötü, acı, suçluluk, ölüm, beklenti, niyet, arzu, tavır gibi kavramlar ışığında irdeliyor. Geliştirdiği “logoterapi”den söz ediyor. Logoterapi, acı veren insani çatışmaların üstesinden gelmek için bulunan bir yöntemdir.
Logoterapiye göre yaşam anlamını üç farklı yoldan keşfedebiliriz:
1.Bir eser yaratarak ya da bir iş yaparak
2.Bir şey yaşayarak ya da bir insanla etkileşerek
3.Kaçınılmaz acıya yönelik bir tavır geliştirerek
“Eğer yaşamda bir amaç varsa, acıda ve ölümde de bir amaç olmalıdır. Ama hiç kimse bir başkasına bu amacın ne olduğunu söyleyemez.” diyor Frankl. Acının kaçınılabilir olduğu durumlarda yapılacak en anlamlı şey, ister ruhsal veya fiziksel, ister politik olsun, acıya yol açan nedeni ortadan kaldırmak olacaktır. Gereksiz yere acı çekmek, kahramanca değil, mazoşistçe bir tutumdur. Eğer kişi acı çekmesine neden olan durumu değiştiremiyorsa, buna karşın tutumunu belirleyebilir. Spinoza’nın dedigi gibi: Acı duygusu, buna ilişkin net ve kesin bir tablo oluşturduğumuz an, acı olmaktan çıkar.
İnsana ıstırap veren, huzursuz eden bazı içsel durumlar her ne kadar derin manalı olsa da zamanla yerini yeni duygulara ve düşüncelere bırakma eğilimindedir. İnsanın kendisi sonsuz değilken duyguları ve yaşamında kazandığı bazı hisler nasıl sonsuz olabilir?
Vasat olanı kabul etmeyerek ve iyi iş yaparak umudu nasıl koruyabilir, yaşatabiliriz?Umutsuzluğun uyuşturma ve bulaşıcılık etkisi ile nasıl baş edebiliriz? Felç eden umutsuzluğun panzehiri nedir? Hareketin eşlik etmediği umut neden işe yaramıyor? Gerçekçi bir umut ile farkındalık arasındaki yakın ilişki neye benziyor?
Bir insanın kendi kaderini ve içerdiği olanca acıyı kabul ediş yolu, kendi davasını seçiş yolu, ona, en ağır koşullar altında bile, yaşamına daha derin bir anlam katma fırsatı verir. Yaşam yiğitçe, onurlu ve özgecil olabilir. Ailesinin neredeyse tamamının vahşice katledilmesine ve yaşadığı onca acıya rağmen Frankl, nöroloji ve psikiyatri profesörü olarak kariyeri boyunca 30 kitap yazmış, 5 kıtada 209 üniversitede ders vermiş ve dünyadaki farklı üniversitelerden 29 fahri doktora almıştır.
“İkinci defa yaşıyormuş gibi ve ilkinde hata yapmış gibi yaşayın. … Sevgi, ölüm kadar güçlüdür.” diyor Frankl. Okuyunuz efem.
Viktor Emil Frankl, İnsanın Anlam Arayışı buradan indirebilirsiniz.
