Türkiye’nin Linç Rejimi

Linç eylemleri, eksik adaleti, eksik güvenliği, eksik polis önlemini ikame etmek üzere devreye giren bir doğal âfet gibi izah edilir; sokaktaki adam tarafından ve sokaktaki adam hakkında ahkâm kesen adamlar tarafından öyle algılanır büyük çoğunlukla.

Kürt Açılımı konjonktüründe, “eşkıyaya haddini bildirme iradesindeki” eksiği ikame etmek üzere, aynen öyle anlamlandırılıyor. Böylece, ‘nizamî’ şiddeti meşrulaştıran bir yığınak oluşturuyor. Korkunç ihtimal, vicdan sahibi herkesin söylediği gibi, bir sıkıyönetime veya formel bir olağanüstü hale varma/vardırılma tehlikesinden bağımsız olarak, bizzat halihazır olağanüstü hal ortamının bir çatışma ve şiddet sarmalını tetiklemesidir.

Olağanüstü haller/istisna halleri, -tekrarlayalım, sadece formel rejimler değil, linçin uç noktasını teşkil ettiği fiilî olağanüstü haller de-, şiddetin çeşitlenmesine ve yayılmasına zemin oluştururlar. Norm ve meşruiyet algıları, kolayca bulanıklaşır. Linççiler okşanarak yatıştınlırken linçe uğrayanın “tahrikçi” sayılıp tutuklanması, (bazen de “koruma amaçlı”) gözaltına alınması, bu bulanmanın standart neticelerindendir, malûm. Kimi MHP – ötesi milliyetçi yayın organlanndaki gibi Kürt protestoculann linççi olarak tasvir edilip onlan linçe kalkışanlann meşru müdafaa haklarını kullandıklarının söylenmesi, aynı bulandırmanın bir üst aşamasıdır.

Linçi mağduriyete, mütekabiliyete ve son kertedeki haklılığa atıfla hoşgörmek, sadece toplam medeniyet erozyonuna katkıda bulunmaya yarar.

(Linç ve Şiddet Sarmalı, syf. 58)

Tanıl Bora – Türkiye’nin Linç Rejimi Pdf